Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753
Erbo-dis-escut
Lysimachia nummularia
Primulaceae
Àutri noum : Erbo-di-cènt-malautié, Escapo-dai.
Noms en français : Herbe aux écus, Monnoyère.
Descripcioun :L'erbo-dis-escut, planto rebaladisso, èi devengudo pulèu raro en Prouvènço. Trachis dins li prado, lis orle umide e li roubino. Se recounèis à si flour jauno e subretout à si fueio óupousado redouno que fan pensa à de peço de mounedo. La planto èi marcado sus listo roujo, categourìo LC valènt à dire soucit minour.
Usanço :Dicho peréu despièi l'Age-Mejan erbo-di-cènt-malautié, a la reputacioun d'èstre uno planto proun vertuouso. Pamens fai de tèms qu'èi pu gaire emplegado. Ajudo à la cicatricacioun e sarié bono contro li moureno. Astringènto, saro li car e aurié de prouprieta emoustatico. Se preparo en decoucioun.
Port : Erbo
Taio : 2 à 5 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lysimachia
Famiho : Primulaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à Juliet
Liò : Prado
- Isclo
- Roubino
- Orle
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Lysimachia nummularia L., 1753